Definitie en Kenmerken van ElektroHyperSensitiviteit (EHS)
ElektroHyperSensitiviteit (EHS), ook wel bekend als elektrostress of elektro-overgevoeligheid, is een aandoening waarbij individuen gezondheidsklachten ervaren door blootstelling aan elektromagnetische velden (EMV) van verschillende elektrische en elektronische apparaten of installaties. EHS veroorzaakt een stressreactie in het lichaam, die per persoon anders kan uitpakken en tot diverse klachten kan leiden, afhankelijk van iemands unieke biologische gevoeligheid en voorgeschiedenis.
Hoewel het mechanisme van EHS nog onderwerp van wetenschappelijk onderzoek is, toont de praktijk aan dat bij het wegnemen van de stralingsbron de klachten afnemen, zij het met variabele duur. Symptomen kunnen fluctueren afhankelijk van de omgeving en de aard van de elektromagnetische blootstelling, en de aandoening gaat vaak gepaard met gevoeligheid voor andere omgevingsfactoren zoals geuren, (UV)licht en geluid.
Gezondheidsklachten en Klinische Presentatie
De symptomen van EHS variëren sterk, maar gemeenschappelijke klachten zijn onder meer:
Neurologisch: hoofdpijn, duizeligheid, slaapproblemen, concentratieproblemen.
Huidklachten: jeuk, tintelingen, roodheid.
Cognitief en emotioneel: geheugenproblemen, prikkelbaarheid, vermoeidheid.
Systemisch: verhoogde hartslag, bloeddrukschommelingen, spijsverteringsproblemen.
De wisselvalligheid en veelzijdigheid van de symptomen maken diagnostiek een uitdaging, vooral omdat veel klachten niet direct medisch herleidbaar zijn tot een specifieke oorzaak. Dit vraagt om zorgvuldige differentiaaldiagnostiek en klinische beoordeling.
Oorzaken en Triggers van EHS
Personen met EHS melden klachten bij blootstelling aan elektromagnetische velden die afkomstig zijn van:
Huishoudelijke apparatuur: mobiele en DECT-telefoons, computers, routers, televisies, lampen met dimmers.
Transportmiddelen: voertuigen zoals auto’s, treinen en vliegtuigen, waarin elektromagnetische straling door elektronica of communicatiesystemen aanwezig is.
Telecominfrastructuur: zendmasten voor mobiele telefonie, WiFi-systemen, radarinstallaties.
De intensiteit van elektromagnetische velden waarbij klachten optreden ligt vaak onder internationaal erkende veiligheidslimieten. Echter, door de toenemende penetratie van draadloze technologieën en elektronica, zijn mensen langdurig en soms onafgebroken aan EMV blootgesteld, wat mogelijk verband houdt met de toename in meldingen van EHS.
Diagnose van EHS
EHS-diagnose vereist een grondige anamnese en uitsluiting van andere oorzaken van de klachten. Het is belangrijk om te onderzoeken of klachten optreden in specifieke omgevingen met verhoogde EMV en of symptomen verminderen bij het beperken van blootstelling aan elektromagnetische bronnen. De diagnose wordt verder ondersteund door uitsluitingsdiagnostiek, waarbij andere medische of psychologische oorzaken systematisch worden uitgesloten.
Kinderen en Blootstelling aan Straling
Er zijn toenemende meldingen van gezondheidsklachten bij kinderen in onderwijssituaties met WiFi-installaties, zoals vermoeidheid, hoofdpijn en concentratieproblemen. Dit heeft geleid tot waarschuwingen van experts die wijzen op mogelijke risico’s van langdurige blootstelling aan EMV voor de ontwikkeling van kinderen.
Rol van het Kennisplatform Elektromagnetische Velden en Gezondheid
Het Nederlandse Kennisplatform Elektromagnetische Velden en Gezondheid (Kennisplatform EMV) voorziet zorgprofessionals van actuele, evidence-based informatie over EMV en de gezondheidseffecten. RIVM, TNO, GGD GHOR Nederland, DNV en andere organisaties delen hun kennis en bevindingen via het platform om vragen en zorgen in de samenleving te beantwoorden. Het platform ondersteunt ook burgers in het beoordelen van hun eigen situaties en het nemen van mogelijke voorzorgsmaatregelen.
ElektroHyperSensitiviteit (EHS): Pathofysiologie en Klinische Inzichten volgens Belpomme en Irigaray
Onderzoeksoverzicht en Pathofysiologische Mechanismen
Het artikel van Dominique Belpomme en Philippe Irigaray, gepubliceerd in Environmental Research, benadrukt dat er voldoende gegevens zijn om EHS te erkennen als een objectief gekarakteriseerde neurologische aandoening. Belpomme en Irigaray geven aan dat EHS vaak samen voorkomt met Multiple Chemical Sensitivity (MCS), en dat beide aandoeningen mogelijk dezelfde pathofysiologische mechanismen delen. Deze bevindingen suggereren dat EHS en MCS samen een nieuw neurologisch syndroom vormen, onafhankelijk van de specifieke oorzaak, waarbij omgevingsfactoren zoals elektromagnetische velden (EMV) de pathofysiologische veranderingen en klinische symptomen aanwakkeren.
Tegen de Nocebo-Hypothese
Het artikel weerlegt de hypothese dat EHS louter een nocebo-effect is, wat wil zeggen dat de klachten niet slechts psychologisch zijn. De auteurs benadrukken dat er objectieve gezondheidsimpacten zijn van EMV-blootstelling, zowel bij EHS-patiënten als bij gezonde personen, en zij stellen dat de invloed van niet-ioniserende, niet-thermische EMV op de gezondheid niet kan worden genegeerd.
Mechanismen van EMV-Blootstelling en Gezondheidseffecten
Het onderzoek benadrukt dat extreem lage frequenties, radiogolven en microgolven, zoals die bij draadloze communicatie, kunnen leiden tot pathofysiologische veranderingen bij mensen met EHS. De onderzoekers roepen op tot een grondige heroverweging van de huidige blootstellingslimieten en benadrukken de schadelijke effecten van mensgemaakte EMV.
Medische Aanbevelingen en Beleidsimplicaties
De auteurs doen een dringende oproep aan overheden en gezondheidsinstellingen, zoals de WHO, om EHS officieel te erkennen als een pathologie gerelateerd aan EMV-blootstelling. Ze pleiten ervoor om EHS te beschouwen als een nieuwe, reële aandoening die om dringende aandacht vraagt. Hiermee hopen ze bij te dragen aan een beter begrip van EHS binnen de medische gemeenschap, zodat er gerichtere diagnostische en therapeutische benaderingen kunnen worden ontwikkeld en beleidsmaatregelen kunnen worden aangepast om EMV-gerelateerde gezondheidsrisico’s beter te beheersen.
Deze bevindingen versterken de noodzaak om gezondheidsprofessionals beter toe te rusten met kennis over EHS en om verder onderzoek te stimuleren naar de biologische mechanismen achter elektromagnetische gevoeligheid.
Conclusie
EHS is een complexe aandoening waarbij de huidige klinische kennis beperkt is. Het Kennisplatform EMV speelt een cruciale rol in het vergaren en verspreiden van kennis, zodat zorgverleners beter voorbereid zijn om patiënten met klachten van elektromagnetische gevoeligheid te ondersteunen. Verdere klinische studies en onderzoek zijn noodzakelijk om inzicht te krijgen in het biologische mechanisme van EHS en om passende zorgstrategieën te ontwikkelen.
Het bericht ElektroHyperSensitiviteit (EHS): Een Overzicht voor Medische Specialisten en Zorgprofessionals verscheen eerst op MedicalFacts.nl.
