Maand: november 2024

Bij een verzorgingshuis draait alles om comfort en ondersteuning. Hier kun je rekenen op passende zorg die volledig is afgestemd op jouw behoeften. Van hulp bij dagelijkse activiteiten tot medische begeleiding, bewoners krijgen de zorg die ze nodig hebben. Maar een verzorgingshuis biedt meer dan zorg alleen. Het is een plek waar bewoners zich thuis voelen, sociale contacten opdoen en kunnen genieten van moderne faciliteiten zoals dagbesteding, zorgsuites en horeca.

Persoonlijke zorg op maat gemaakt

In een verzorgingshuis staat persoonlijke zorg centraal. Het zorgteam is er om te helpen bij allerlei dagelijkse taken, zoals wassen, aankleden en medicatie innemen. Daarnaast bieden ze ondersteuning bij specifieke gezondheidsproblemen of revalidatie. Het grote voordeel is dat deze zorg altijd dichtbij is en aangepast wordt aan de individuele situatie. Zo krijgen bewoners precies de hulp die ze nodig hebben, op een manier die voor hen prettig is.

Actieve dagbesteding

Dagbesteding is een waardevolle toevoeging aan het leven in een verzorgingshuis. Het biedt bewoners structuur en helpt hen actief en sociaal te blijven. Er zijn allerlei activiteiten beschikbaar, zoals creatieve workshops, bewegingslessen, spelletjes en uitstapjes. Dagbesteding is niet alleen leuk, maar draagt ook bij aan het mentale en fysieke welzijn. Het is een mooie kans om nieuwe interesses te ontdekken en andere bewoners te leren kennen.

Comfortabel wonen met zorg binnen handbereik

De zorgsuites in een verzorgingshuis bieden een fijne, huiselijke omgeving. Deze kamers zijn ontworpen met oog voor comfort en privacy. Bewoners hebben vaak een eigen badkamer en voldoende ruimte voor persoonlijke spullen, zodat ze zich echt thuis voelen. Daarnaast zijn alle zorgfaciliteiten dichtbij, zodat hulp altijd snel beschikbaar is. Zorgsuites combineren het beste van zelfstandig wonen met de veiligheid van zorg op maat.

Genieten van de horeca

Lekker eten en drinken speelt een belangrijke rol in het dagelijks leven van bewoners. De horeca in een verzorgingshuis biedt vaak gevarieerde maaltijden die met zorg worden bereid. Bewoners kunnen in een gezellige eetruimte samen eten, wat zorgt voor extra sociale momenten. Voor familieleden en bezoekers zijn er vaak cafés of terrasjes waar iedereen welkom is. Gezelligheid en goed eten gaan hier hand in hand.

Meer informatie over dagbesteding

Een verzorgingshuis biedt veel meer dan alleen zorg. De combinatie van persoonlijke aandacht, comfortabele zorgsuites, dagbesteding en horeca maakt het een fijne plek om te wonen. Wil je meer informatie over alle mogelijkheden, zoals de activiteiten binnen de dagbesteding? Klik door en ontdek hoe een verzorgingshuis bijdraagt aan een actief, betrokken en comfortabel leven.

Het bericht Alle faciliteiten van een verzorgingshuis verscheen eerst op MedicalFacts.nl.

De zorgsector koestert al jarenlang de ambitie om patiënten en hun naasten meer te betrekken bij besluitvorming. Of het nu gaat om keuzes over hun persoonlijke zorgtraject of om organisatorische en beleidsmatige kwesties: de praktijk blijkt vaak weerbarstiger dan de theorie. Op vrijdag 15 november 2024 treedt prof. dr. Hester van de Bovenkamp aan als hoogleraar Patiëntenwetenschappen bij de Erasmus School of Health Policy & Management (ESHPM). Haar leerstoel richt zich op één doel: leren van ervaringen van patiënten en hun naasten om zorg en ondersteuning daadwerkelijk te verbeteren.

De kracht van verhalen

Van de Bovenkamp ziet een sleutelrol voor verhalen. “Verhalen zijn de manier waarop mensen ervaringen delen,” legt ze uit. “Ze maken duidelijk wat écht belangrijk is, dagen bestaande opvattingen uit en bieden perspectief op hoe het anders kan.” Een bijzonder voorbeeld hiervan zijn de verhalen van zorgverleners die zelf patiënt werden. Die unieke blik biedt waardevolle inzichten die vaak haaks staan op gangbare zorgpraktijken.

Het verzamelen van deze verhalen gebeurt al volop. Zo beheert Van de Bovenkamp de unieke collectie ervaringsverhalen op www.patientervaringsverhalen.nl, overgenomen van de Stichting Coleta’s Chronisch Circus. Hierin ligt een schat aan informatie verborgen die wacht om gehoord te worden.

Drie stappen: ophalen, vertalen, meebepalen

Maar hoe vertaal je die verhalen naar tastbare verbeteringen? Volgens Van de Bovenkamp begint het met luisteren en diversiteit in de verhalen die je ophaalt. “Welke verhalen je kiest en hoe je ze interpreteert, bepaalt welke lessen je eruit haalt – en welke niet,” benadrukt ze. Haar onderzoeksteam experimenteert met methoden om die diversiteit recht te doen.

De tweede stap is het vertalen van die verhalen naar beleid en praktijk. Dit vraagt om participatie van patiënten en hun vertegenwoordigers, zeker voor groepen die minder gemakkelijk hun stem laten horen. Maar het gaat verder dan het oplossen van individuele problemen. Zorgverleners, beleidsmakers en toezichthouders moeten samen met patiënten en naasten reflecteren op de onderliggende aannames en structuren die problemen veroorzaken. Alleen zo kan échte verandering worden bereikt.

Een betere zorg door verhalen

Van de Bovenkamp kijkt ernaar uit om het vakgebied Patiëntenwetenschappen verder te ontwikkelen. “De ervaringen van patiënten en hun naasten kunnen de zorg en het leven met een aandoening aanzienlijk verbeteren,” stelt ze. Haar oratie, die op 15 november om 16.00 uur in de Aula van de Erasmus Universiteit Rotterdam plaatsvindt, belooft een inspirerende inkijk te geven in deze visie. De oratie is ook via een livestream te volgen of later terug te kijken.

Over Hester van de Bovenkamp

Prof. dr. Hester van de Bovenkamp (1981) is een gerenommeerd hoogleraar met een passie voor de rol van patiënten en naasten in besluitvorming. Haar werk omvat thema’s zoals zelfmanagement, patiëntenvertegenwoordiging en vernieuwend toezicht in de zorg. Ze is daarnaast sectieleider Health Care Governance bij ESHPM en een drijvende kracht achter de website www.patientervaringsverhalen.nl.

Bij ESHPM ligt de nadruk op multidisciplinair onderzoek en samenwerking met maatschappelijke partners. Op die manier blijft het onderzoek niet alleen relevant, maar ook toepasbaar in de praktijk. Want daar, in de verhalen van mensen zelf, ligt de toekomst van betere zorg.

Bron: Erasmus School of Health Policy & Management

Het bericht Met aandacht voor verhalen betrek je patiënten beter bij de zorg verscheen eerst op MedicalFacts.nl.

Na decennialang een vaste waarde in de zorg te zijn geweest, heeft de fax definitief zijn laatste bliepjes laten horen. Tijdens de relatiedag van de Vereniging van Zorgaanbieders voor Zorgcommunicatie (VZVZ) werd het einde van de fax symbolisch bekrachtigd. Het project Faexit, dat zich richtte op de uitfasering van de fax in de Nederlandse gezondheidszorg, markeerde dit historische moment door de allerlaatste fax officieel over te dragen aan het Nederlands Instituut voor Beeld & Geluid.

Historische afsluiting van een tijdperk

De fax, jarenlang hét middel voor het snel delen van patiëntgegevens en recepten, heeft plaatsgemaakt voor veilige, digitale alternatieven. “De fax heeft zijn waarde bewezen, maar voldeed niet langer aan de eisen van deze tijd,” zegt Anil Jadoenathmisier, voorzitter van de stuurgroep van Faexit. “Met veilige digitale communicatiemiddelen kunnen we nu efficiënter en veiliger werken.”

Faexit: van fax naar digitaal

Het project Faexit, een initiatief van Zorgverzekeraars Nederland, RSO Nederland en VZVZ, ondersteunde zorginstellingen bij de overstap naar digitale communicatie. Faexit volgt op eerdere succesvolle initiatieven zoals DVDexit, dat de dvd’s met radiologische beelden uit de zorg verbande. Dankzij deze projecten werkt de zorgsector steeds vaker met veilige, gestroomlijnde digitale oplossingen.

Een plek in de geschiedenis

Het Nederlands Instituut voor Beeld & Geluid is trots op de toevoeging van de fax aan zijn collectie. Conservator Bas Agterberg licht toe: “De fax symboliseert een belangrijk tijdperk in de communicatiegeschiedenis. Het is waardevol om dit apparaat te bewaren voor toekomstige generaties.” Beeld & Geluid zal de fax een prominente plek geven in zijn museum.

Toekomstgericht

Met de afronding van Faexit zet de Nederlandse zorgsector een volgende stap in digitalisering. Veiligere en snellere gegevensuitwisseling helpt zorgverleners om efficiënter te werken, met meer focus op patiënten. Het einde van de fax markeert daarmee niet alleen het sluiten van een hoofdstuk, maar ook het begin van een nieuw tijdperk voor zorgcommunicatie.

Bron: VZVZ

Het bericht Fax verdwijnt definitief uit de zorg verscheen eerst op MedicalFacts.nl.

De zorgpremies voor de basisverzekering stijgen volgend jaar opnieuw fors. Bij de vier grootste zorgverzekeraars gaat het om een verhoging van 8 tot 14 euro per maand, waardoor de gemiddelde premie uitkomt op maar liefst 157 euro per maand. Maar wie denkt dat daarmee de totale zorgkosten zijn gedekt, heeft het mis. Inclusief de premie voor langdurige zorg en het eigen risico loopt de rekening op tot een gemiddelde van 498 euro per maand per verzekerde.

Een verborgen kostenpost

De premie voor langdurige zorg – die onzichtbaar via de loonheffing wordt geïnd – vormt een aanzienlijk deel van de totale zorgkosten. Jan Willem Spijkman, sectorspecialist Public & Healthcare bij ING Sector Banking, wijst op een opvallend gegeven: “Voor inkomens tot 38.441 euro wordt een premie van 9,65 procent gerekend. Dat betekent dat iedereen vanaf dat inkomensplafond zo’n 309 euro per maand betaalt aan langdurige zorg. Dit bedrag is vaak onzichtbaar en nauwelijks onderwerp van debat.”

Toch roept Spijkman op tot een bredere discussie over de manier waarop zorgpremies worden geïnd. Hij stelt voor om ook de premie voor curatieve zorg – de basisverzekering – via de loonheffing te laten lopen. “Dit zou een einde maken aan het jaarlijkse ‘premiecircus’ en veel administratieve rompslomp voor verzekerden voorkomen,” aldus Spijkman.

Hervorming van het systeem

Een dergelijke hervorming heeft vergaande consequenties. De Zorgverzekeringswet moet worden aangepast, en zorgverzekeraars verliezen een deel van hun directe relatie met verzekerden. Toch ziet Spijkman ook kansen: “Het systeem wordt eenvoudiger en slagvaardiger. Bovendien kunnen zorgverzekeraars in specifieke regio’s beter samenwerken met zorgaanbieders en zorgkantoren, wat naadloos aansluit bij de doelen van het Integraal Zorgakkoord.”

Van concurrentie naar regio-indeling

Spijkman stelt voor om de premies via een regio-indeling te verdelen over zorgverzekeraars. In elke regio zou dan slechts één verzekeraar actief zijn, wat de onderlinge concurrentie vervangt door regionale samenwerking. “Op die manier kunnen verzekeraars effectiever bijdragen aan de transitie naar een toekomstbestendig zorgstelsel.”

De discussie over stijgende zorgkosten en complexiteit in het systeem is niet nieuw, maar Spijkman’s voorstel kan de deur openen naar een eerlijker en eenvoudiger stelsel. De vraag is: durft de politiek dit systeem op de schop te nemen?

Jan Willem Spijkman is sectorspecialist Public & Healthcare bij ING Sector Banking.

Het bericht Zorgpremies: waarom eenvoud en slagvaardigheid hard nodig zijn verscheen eerst op MedicalFacts.nl.

BeiGene, Ltd., een wereldwijd actief oncologiebedrijf, heeft aangekondigd de naam van het bedrijf te willen wijzigen naar BeOne Medicines Ltd. De voorgestelde naamswijziging zal na goedkeuring door de aandeelhouders ook een aanpassing van de Nasdaq-ticker inhouden, van BGNE naar ONC.

De naamswijziging sluit aan bij de focus van het bedrijf op samenwerking en het ontwikkelen van oncologische behandelingen. BeiGene rapporteerde recent een kwartaalomzet van $1 miljard en breidde zijn activiteiten uit met een nieuwe onderzoeks- en productiefaciliteit in New Jersey. Het bedrijf voert klinische proeven uit in meer dan 45 landen en heeft een portfolio van oncologische medicijnen in verschillende stadia van ontwikkeling.

Het bericht BeiGene stelt naamswijziging naar BeOne Medicines voor verscheen eerst op MedicalFacts.nl.

MediKIT, een digitale ondersteuningstool voor huisartsen, werd eind vorig jaar overgenomen door het IT-bedrijf Nedap uit Groenlo. Door deze overname kan MediKIT zich verder ontwikkelen en zijn bereik vergroten.

Nedap is een gevestigde naam in de zorgsector en biedt diverse softwareoplossingen. MediKIT richt zich op het ondersteunen van werkprocessen in de huisartsenpraktijk. De applicatie biedt toegang tot patiëntinformatie, vermindert administratieve handelingen en is beschikbaar op verschillende apparaten, zoals computers en tablets. Hiermee wil MediKIT bijdragen aan een efficiëntere praktijkvoering.

Volgens Pieter van Tiel, huisarts en woordvoerder van MediKIT, biedt de overname door Nedap mogelijkheden voor schaalvergroting. “Met Nedap kunnen we MediKIT doorontwikkelen tot een volwaardig Huisartsen Informatie Systeem (HIS). Dit is belangrijk om onze gebruikers een stabiel en veilig systeem te bieden dat blijft voldoen aan de eisen van de dagelijkse praktijk.”

Nedap investeert al langer in software voor de zorg, met name in sectoren zoals ouderenzorg en geestelijke gezondheidszorg. Het bedrijf ziet huisartsenzorg als een logische volgende stap. “Wij willen bijdragen aan een toekomst waarin digitaal werken een geïntegreerd onderdeel is van zorgprocessen,” aldus een woordvoerder van Nedap.

Met deze overname kunnen huisartsenpraktijken en zorggroepen een keuze maken voor een informatiesysteem dat is ontworpen met het oog op de lange termijn.

Het bericht Overname door Nedap biedt groeimogelijkheden voor MediKIT verscheen eerst op MedicalFacts.nl.

Verzekerden van Zilveren Kruis (en labels De Friesland, de christelijke zorgverzekeraar, FBTO en Interpolis) kunnen ook in 2025 voor hun ziekenhuiszorg terecht bij de drie ziekenhuislocaties van Treant in Emmen, Hoogeveen en Stadskanaal.

Duidelijkheid

Ron Akkerman, lid van de raad van bestuur van Treant, is tevreden met deze uitkomst. ‘Het is goed nieuws voor een groot deel van onze patiënten, die bij Zilveren Kruis zijn verzekerd. Het is een prachtig signaal dat Zilveren Kruis en Treant ruim voor het begin van 2025 een contract hebben dat voorziet in de regionale behoefte aan medische specialistische zorg.’

Roland Eising, Senior manager Zorginkoop bij Zilveren Kruis, is blij met de snelle overeenkomst 2025 met Treant. ‘Deze nieuwe afspraak met Treant brengt duidelijkheid voor onze verzekerden en helpt om in 2025 de noodzakelijke zorgtransformatie weer een stap verder te brengen. Samen werken we verder aan belangrijke thema’s als digitale en passende zorg, zodat Treant meer zorg kan bieden aan patiënten tegen gelijkblijvende kosten.’

Toekomstbestendig

‘We spreken met Zilveren Kruis constructief over onderwerpen die belangrijk zijn om de zorg in Drenthe en Groningen toekomstbestendig te maken’, voegt Ron Akkerman van Treant toe. ‘Het gaat om een gezamenlijke aanpak waarbij, naast digitale en passende zorg, regionale samenwerking en het binnen de perken houden van wachttijden centraal staat. Het helpt om afspraken te maken met Zilveren Kruis die deze gezamenlijke ambitie ondersteunt en ons voldoende financiële zekerheid biedt.’

[Op de foto van links naar rechts: Janneke Schouten, manager Zorgcontractering, Rinze Visser, manager Financiën en Ron Akkerman, lid raad van bestuur van Treant. Daarnaast Roland Eising, Senior manager Zorginkoop en Mariska Veenstra, zorginkoper Regio Noord van Zilveren Kruis]

Het bericht Treant ziekenhuiszorg en zorgverzekeraar Zilveren Kruis hebben begin november een overeenkomst voor 2025 met elkaar afgesloten. verscheen eerst op MedicalFacts.nl.

Technologische ontwikkelingen zullen zorg in de toekomst laagdrempeliger en toegankelijker maken. Dankzij verschillende innovaties hoef je bijvoorbeeld niet meer voor elk consult naar het ziekenhuis. Ook kun je veel gezondheidsproblemen thuis monitoren. Dat maakt het bovendien makkelijker om zorg nog beter en nauwkeuriger af te stemmen per patiënt. Maar wat betekenen deze ontwikkelingen precies voor je zorgverzekering in het nieuwe jaar?

Zorgverzekeringen vergelijken

Ook in de zorg volgen de technologische ontwikkelingen elkaar dus snel op. Omdat vanaf 13 november alle zorgpremies en vergoedingen voor 2025 bekend zijn, is het daarom belangrijk om uit te zoeken welke zorgverzekeraars hierop inspelen. Vanaf die datum kun je zorgverzekeringen vergelijken om het best passende en meest innovatieve zorgpakket te vinden.

‘Er zit behoorlijk wat verschil tussen verzekeraars,’ zegt Mirjam Prins, expert zorgverzekeringen. “De één springt graag in op nieuwe ontwikkelingen, terwijl de ander vasthoudt aan meer traditionele zorgvormen. We merken wel dat bijna alle verzekeraars hun pakketten aanpassen aan de digitale tijd. Dit zie je bijvoorbeeld terug in de vergoeding van online consulten of het aanbieden van gezondheidsapps. Het loont dus om goed te kijken welke zorgaanpak het beste bij jou past.’

1. Kunstmatige intelligentie (AI)

Eén van de inmiddels bekendste technologieën is kunstmatige intelligentie – oftewel AI. AI verandert de manier waarop we naar zorg kijken en hoe diagnoses gesteld worden. Prins: ‘Omdat AI een zelflerend systeem is, kan het grote hoeveelheden zorggegevens analyseren en behandelplannen opstellen die veel beter passen bij jou als patiënt. Zo wordt preventieve zorg ook vanzelfsprekender. Doordat er namelijk meer medische informatie beschikbaar is, wordt het makkelijker om ernstige ziekten vroegtijdig op te sporen. Van diabetes tot zeldzame vormen van kanker.’

Verschillende zorgverzekeraars spelen hier in 2025 op in door AI-ondersteunde zorg standaard op te nemen in hun basispakket. Toch zijn er interessante verschillen: de ene verzekeraar zet vooral in op AI voor diagnose en behandeling, terwijl de andere zich meer richt op AI-gedreven preventie en leefstijladvies. Bedenk dus van tevoren: welke innovatieve zorgtechnologieën zijn er beschikbaar en welke zijn van belang voor mijn gezondheid?

2. Zorg op afstand of digitale zorg

Digitale zorg of zorg op afstand leek eerst een tijdelijke oplossing gedurende de coronapandemie. Maar inmiddels is zorg op afstand niet meer dan normaal. Via je smartphone of laptop heb je direct toegang tot je zorgverleners. Een huiduitslag? Stuur een foto naar je huisarts via een speciaal online platform. Last van hartklachten? Laat je hartslag thuis eenvoudig monitoren, zodat je pas naar het ziekenhuis hoeft als er écht iets mis is.

Zorg op afstand wordt steeds vaker vergoed door zorgverzekeraars. Zo valt sommige zorg op afstand zelfs al binnen het basispakket. Denk aan thuismonitoring of een vraag stellen aan je huisarts via de app. Heb je last van mentale klachten en wil je gebruikmaken van een GGZ-videoconsult? Binnen de GGZ (geestelijke gezondheidszorg) zijn er grote verschillen in vergoeding. Bekijk van tevoren goed welke zorg op afstand je denkt nodig te hebben en wat je zorgverzekeraar vergoedt. 

3. Virtual Reality in de zorg

Met Virtual Reality (VR) wordt er een virtuele wereld gecreëerd. Misschien denk je hierbij al snel aan science fiction en games. Toch wordt VR een steeds belangrijker onderdeel binnen ons zorgsysteem. VR blijkt bijvoorbeeld een zeer krachtig instrument bij het behandelen van angsten en trauma’s. Patiënten worden onder begeleiding van een therapeut met hun angsten geconfronteerd in een veilige en virtuele omgeving, als een soort exposuretherapie.

Maar ook aan de andere kant is VR een handige toepassing: zo kan VR ingezet worden om zorgverleners nieuwe vaardigheden aan te leren die nodig zijn bij operaties. Virtual Reality als tool of als behandelmethode wordt soms vergoed door je zorgverzekeraar. Dit is per zorgverzekering en per ziekenhuis of zorgaanbieder verschillend. Zoek dit van tevoren daarom altijd goed uit.

Bron foto: Unsplash

Het bericht Van AI tot Virtual Reality: dit is wat nieuwe ontwikkelingen betekenen voor je zorgverzekering in 2025 verscheen eerst op MedicalFacts.nl.

Stel je voor: je hebt je hele leven gewijd aan het zorgen voor anderen, gezwoegd en gespaard, kinderen grootgebracht, en dan, op je oude dag, in je kwetsbaarste tijd, word je slachtoffer van de mensen die je zou moeten kunnen vertrouwen. Ouderenmishandeling is geen sensationeel onderwerp dat je elke dag op de voorpagina ziet, maar het is een sluimerend probleem dat tienduizenden mensen in ons land raakt. Eén op de twintig ouderen wordt jaarlijks slachtoffer van mishandeling, een cijfer dat pijn doet en onze samenleving tot diep in haar morele kern zou moeten schokken.

Ouderenmishandeling begint vaak klein en groeit in stilte. De buurvrouw die wat extra boodschappen met de pinpas van de oudere afrekent of een familielid dat steeds grotere bedragen ‘leent’ zonder intentie om terug te betalen. Dit is het begin van financieel misbruik, de meest voorkomende vorm van mishandeling, en het opent de deur naar een scala aan andere vormen van misbruik – fysiek, psychisch, seksueel en verwaarlozing. Het is een triest spectrum dat zich vaak onttrekt aan het zicht van buren, vrienden en zelfs hulpverleners. Waarom? Omdat schaamte en schuld de stem van de slachtoffers verstikken. De generatie die nu ouder is, is vaak opgegroeid met het idee dat je ‘de vuile was niet buiten hangt’, en dat maakt hen des te kwetsbaarder.

De vraag die we onszelf moeten stellen, is simpel: durven wij onze ogen open te houden? Want zien betekent handelen. Zien betekent erkennen dat die buurvrouw of dat familielid misschien niet alleen ‘overbelast’ is, maar dat er sprake kan zijn van ontspoorde mantelzorg die ontaardt in mishandeling. Soms zit de dader gevangen in eigen onmacht, maar soms is er sprake van pure opzet – financieel gewin, wraak, of simpelweg desinteresse.

Onze morele plicht als samenleving is om ouderen de waardigheid te geven die zij verdienen. Dat betekent dat we niet wegkijken bij signalen van mishandeling. We moeten alert zijn op tekenen zoals een oudere die plots angstig is, lichamelijke verwondingen zonder verklaring heeft, of afhankelijk lijkt van een verzorger die onverschillig of zelfs vijandig is. Het vraagt van ons dat we vragen stellen, dat we luisteren en het gesprek aangaan. Geen beschuldigingen, maar open, geïnteresseerde vragen. Want het erkennen van een ‘niet-pluis-gevoel’ kan het verschil maken tussen onzichtbaar lijden en een geredde levensavond.

Maar laten we het niet bij woorden alleen laten. Dit is een oproep aan iedereen: professionals, buren, vrienden en familie. Ouderenmishandeling is geen probleem van een ander, het is ons probleem. Onze plicht is om niet weg te kijken, om niet te zwijgen, en om te handelen. Want wie zwijgt, stemt toe. En onze ouderen verdienen beter.

Ouderenmishandeling omvat zowel handelingen als het nalaten daarvan door personen die een persoonlijke of professionele band hebben met de oudere (65 jaar of ouder). Dit leidt tot, of kan leiden tot, lichamelijke, psychische of materiële schade. Vaak is er bij de oudere sprake van gedeeltelijke of volledige afhankelijkheid van de pleger.

Er zijn vijf vormen van ouderenmishandeling, die vaak in combinatie voorkomen:

Fysieke mishandeling

Psychische mishandeling (waaronder schending van privacy)

Verwaarlozing

Financieel misbruik

Seksueel misbruik

Hoewel schending van rechten soms apart wordt genoemd, omvat elke vorm van ouderenmishandeling een schending van de rechten van ouderen.

Hulp en Informatie Ouderenmishandeling

Bent u slachtoffer van geweld, of maakt u zich als particulier zorgen om een slachtoffer? Neem dan contact op met Veilig Thuis. Dit meldpunt is gratis en 24/7 bereikbaar via telefoonnummer 0800 2000. Het bespreekbaar maken van zorgen is een eerste stap om een onveilige thuissituatie te doorbreken. Kijk voor meer informatie op de website ‘Ik vermoed huiselijk geweld’.

Het bericht Ouderenmishandeling – Onze Onzichtbare Schande verscheen eerst op MedicalFacts.nl.

In onze samenleving is huiselijk geweld een duistere schaduw die veel verder reikt dan velen beseffen. We spreken over trauma’s, overlevenden, rechtszaken, maar te vaak blijven de meest kwetsbare slachtoffers onzichtbaar: de huisdieren. De subtiele, doch verwoestende link tussen dierenmishandeling en huiselijk geweld vraagt om aandacht die verder gaat dan de deuren van de dierenartsenpraktijk of het bureau van een maatschappelijk werker of thuiszorg. Het is een maatschappelijke zwakte dat deze verbanden vaak over het hoofd worden gezien, terwijl ze cruciale hints kunnen zijn voor het blootleggen van dieperliggende vormen van geweld.

Het lijkt misschien vergezocht dat een mishandeld dier de sleutel zou kunnen zijn tot het onthullen van familiaal geweld, maar onderzoeken in Nederland en daarbuiten vertellen ons een ander verhaal. Cijfers liegen niet: in meer dan de helft van de gevallen van huiselijk geweld is er tevens sprake van dierenmishandeling. Dit feit, gepubliceerd in een rapport van Kadera, legt een ongemakkelijke waarheid bloot die te vaak in de marge van beleid en hulpverlening blijft hangen.

Wat weinigen zich realiseren is hoe deze dynamiek de slachtoffers gevangen houdt. Plegers van huiselijk geweld gebruiken dieren als manipulatiemiddel om macht uit te oefenen. Het huisdier, dat vaak een bron van troost en onvoorwaardelijke liefde biedt, wordt dan een pion in het wrede spel van controle en terreur. Slachtoffers blijven, gevangen in de angst dat het achterlaten van hun huisdier kan leiden tot wraak en wreedheid. Dit is geen onrealistische angst; 41% van de vrouwen gaf aan dat zij eerder hadden durven vluchten als ze zeker wisten dat hun huisdier veilig zou zijn.

En hier komt de rol van de dierenarts, die zich vaak in een ethisch doolhof bevindt. Wat te doen wanneer discretieplicht botst met het vermoeden van huiselijk geweld? De drempel om vermoedens te delen met hulpdiensten kan hoog zijn, vooral zonder sluitende bewijzen. Maar in een tijd waarin we steeds meer pleiten voor interdisciplinaire aanpakken, kan een melding van een dierenarts net dat ontbrekende puzzelstukje zijn voor hulpverleners en instanties die proberen een zaak rond te krijgen.

De huidige structuren schieten echter tekort. Er is weinig concrete begeleiding voor dierenartsen in deze situaties, terwijl zij vaak als eerste het letsel zien dat kan wijzen op misstanden. Dit ethische dilemma, dat besproken werd in bijeenkomsten zoals georganiseerd door het Instituut voor Recht en Ethiek in de Diergeneeskunde van de Universiteit Gent, verdient aandacht en beleid dat verder gaat dan papieren richtlijnen.

Het is tijd dat we het debat over dierenwelzijn en huiselijk geweld verbreden. Niet alleen omdat het goed is voor de dieren, maar omdat het erkennen van deze link levens kan redden. Een hernieuwd bewustzijn en samenwerking tussen dierenartsen, medische professionals, en justitie is geen optie meer; het is een plicht. Dieren zijn meer dan huisgenoten. Ze zijn stille getuigen, en hun stem verdient het om gehoord te worden, want waar zij lijden, lijden mensen ook.

“Dierenmishandeling is niet alleen een daad van wreedheid tegenover dieren, maar vaak een stille voorbode van geweld binnen het gezin. Door het herkennen en rapporteren van deze signalen kunnen dierenartsen een cruciale schakel zijn in het doorbreken van de cirkel van intrafamiliaal geweld en bijdragen aan het beschermen van alle levende wezens die door deze schaduw getroffen worden. Ethische moed en samenwerking met justitie en medische professionals zijn onmisbaar om zowel mens als dier een veilige omgeving te bieden.”

Dierenmishandeling en huiselijk geweld gaan vaak hand in hand en kunnen ernstige gevolgen hebben voor zowel de mens als het dier. De rol van dierenartsen en zorgverleners is essentieel om signalen van mishandeling tijdig op te vangen en door te verwijzen naar de juiste instanties. Hieronder worden de manieren besproken waarop daders herkend kunnen worden en welke signalen belangrijk zijn.

Hoe Daders van Dierenmishandeling, Ouderenmishandeling, en Huiselijk Geweld te Herkennen

1. Signalen van Dierenmishandeling

Dierenmishandeling wordt vaak als een apart incident gezien, maar het kan ook een indicatie zijn van geweld binnen een gezin en familie. Veelvoorkomende tekenen zijn:

Omstandigheden van het dier: onvoldoende ruimte, slechte hygiëne, gebrek aan basisvoorzieningen zoals voedsel, water en benodigde geneesmiddelen.

Gedrag van het dier: angstig gedrag in de aanwezigheid van de eigenaar, teruggetrokkenheid, ongebruikelijke agressie, of een depressieve houding.

Letsel bij het dier: onverklaarbare verwondingen, eerdere of herhaalde fracturen, specifieke patronen van letsel.

2. Signalen van Huiselijk Geweld bij Slachtoffers

Het herkennen van huiselijk geweld bij mensen is net zo belangrijk en kan op de volgende manieren:

Vrijheidsbeperking: weinig sociale contacten, geen controle over financiën, geen beschikking over ID-documenten.

Psychosomatische klachten: spanningsklachten, angst, depressiviteit, slaapproblemen.

Gedrag: schaamte, schuldgevoelens, middelengebruik, bedekkende kleding, uitstel van afspraken.

Lichamelijk letsel: blauwe plekken, breuken, verlies van tanden, of hoofdletsel.

3. Daders van mishandeling laten vaak gedragingen zien die opvallen:

Normafwijkend gedrag: boze of ongepaste reacties op vragen, terughoudendheid in het uitleggen van verwondingen, ongeloofwaardige of verschillende verklaringen.

Interactie met het dier en slachtoffer: weinig betrokkenheid of bezorgdheid, grof of haastig gedrag bij het omgaan met het dier en mens.

Vertragen van hulp: vertraging in het zoeken van hulp of het onthouden van basiszorg.

4. Het Koppel van Geweld tegen Dieren en Mensen

“In ruim de helft van de gevallen van huiselijk geweld is er tevens sprake van dierenmishandeling.” (Garnier & Enders-Slegers, 2012)

Huiselijk geweld en dierenmishandeling gaan vaak samen

Indien u signalen opvangt die op dierenmishandeling kunnen duiden, is het van belang dat u dit zo snel mogelijk meldt via het landelijk meldnummer dierenmishandeling (144-redt een dier). Vaak is het zo dat dierenmishandeling en huiselijk geweld samengaan. In het geval van huiselijk geweld kunt u Veilig Thuis bellen (0800-2000).

Belang van aangifte doen

Wanneer aangifte van de dierenmishandeling wordt gedaan, kan het dier in veiligheid worden gebracht. Vervolgens kan het dier nader worden onderzocht op eventuele verwondingen en onbehandelde breuken. Soms kan het geconstateerde letsel bij het dier zelfs als doorslaggevend bewijs dienen in de zaak tegen de veroorzaker van de mishandeling van huisgenoten.

Het bericht Dieren als Stille Getuigen van Ouderenmishandeling en Huiselijk Geweld verscheen eerst op MedicalFacts.nl.