De gewaarborgde hulp voor mensen met een persoonsgebonden budget (pgb) uit de Wet langdurige zorg (Wlz) wordt afgeschaft. Zorgverzekeraars Nederland (ZN), de koepelorganisatie van de zorgkantoren, heeft in een nieuwsbericht aangekondigd dat toekomstige budgethouders hun pgb niet meer door een gewaarborgde hulp kunnen laten beheren. In plaats daarvan kan een budgethouder die niet in staat is of niet wenst om zelf het pgb te beheren, een pgb-beheerder aanstellen.
Wat verandert er precies?
De nieuwe regels stellen dat een pgb-beheerder een wettelijk vertegenwoordiger of een gevolmachtigde kan zijn:
Wettelijk vertegenwoordiger: Als een budgethouder een wettelijk vertegenwoordiger heeft, mag de budgethouder niet zelf het pgb beheren. De wettelijk vertegenwoordiger wordt dan pgb-beheerder of wijst hiervoor een gevolmachtigde aan.
Geen wettelijk vertegenwoordiger: Als het zorgkantoor oordeelt dat de budgethouder niet pgb-vaardig is, moet een pgb-beheerder (gevolmachtigde) worden aangesteld.
Pgb-vaardige budgethouder: Als het zorgkantoor oordeelt dat de budgethouder wel pgb-vaardig is, mag de budgethouder zelf het pgb beheren. De budgethouder kan er ook voor kiezen een pgb-beheerder (gevolmachtigde) aan te wijzen.
Met het ‘machtigingsformulier pgb-beheerder’ wordt een pgb-beheerder geregeld.
Voor bestaande budgethouders die al gebruik maken van een gewaarborgde hulp, geldt een overgangstermijn van vier jaar, tot 1 juli 2028. Vanaf 1 juli 2024 zullen de zorgkantoren hen benaderen over hoe zij hun pgb-beheer kunnen wijzigen. Voor budgethouders die zelf hun pgb beheren, verandert er niets.
Onze visie op deze wijziging
Wij zijn blij dat de gewaarborgde hulp wordt afgeschaft, omdat dit veel onduidelijkheden veroorzaakte. Echter, er blijven problemen bestaan rond de aansprakelijkheid van de gevolmachtigde ten opzichte van de budgethouder in de nieuwe situatie. Zolang er geen wettelijk vertegenwoordiger is, blijft de budgethouder aansprakelijk, wat wij onredelijk vinden.
Als het zorgkantoor beslist dat de budgethouder niet zelf het pgb kan beheren en een gevolmachtigde moet aanstellen, is het onterecht dat de budgethouder zelf aansprakelijk blijft. Daarom pleiten wij voor een aanpassing van de wet- en regelgeving. Het ministerie van VWS wil vasthouden aan de huidige regeling zonder extra aanpassingen door te voeren. In onze optiek is de enige oplossing dan om voor deze budgethouders wettelijke vertegenwoordiging te regelen (bijvoorbeeld door een curator, bewindvoerder of mentor aan te stellen), zodat zij niet zelf aansprakelijk zijn.
Conclusie
De afschaffing van de gewaarborgde hulp kan een stap vooruit zijn in het verduidelijken van de verantwoordelijkheden rondom het beheer van het pgb. Echter, er moet nog veel gebeuren om de aansprakelijkheid van budgethouders die een gevolmachtigde moeten aanstellen, eerlijk en rechtvaardig te regelen. Wij roepen het ministerie van VWS op om deze kwesties aan te pakken en te zorgen voor een eerlijke en duidelijke regeling voor alle budgethouders.
Voor meer informatie kunnen (toekomstige) budgethouders terecht bij hun zorgkantoor
Het bericht Beheer PGB Gewijzigd voor Toekomstige Budgethouders Wlz: Een Stap Vooruit of Terug? verscheen eerst op MedicalFacts.nl.
