De zorgsector koestert al jarenlang de ambitie om patiënten en hun naasten meer te betrekken bij besluitvorming. Of het nu gaat om keuzes over hun persoonlijke zorgtraject of om organisatorische en beleidsmatige kwesties: de praktijk blijkt vaak weerbarstiger dan de theorie. Op vrijdag 15 november 2024 treedt prof. dr. Hester van de Bovenkamp aan als hoogleraar Patiëntenwetenschappen bij de Erasmus School of Health Policy & Management (ESHPM). Haar leerstoel richt zich op één doel: leren van ervaringen van patiënten en hun naasten om zorg en ondersteuning daadwerkelijk te verbeteren.
De kracht van verhalen
Van de Bovenkamp ziet een sleutelrol voor verhalen. “Verhalen zijn de manier waarop mensen ervaringen delen,” legt ze uit. “Ze maken duidelijk wat écht belangrijk is, dagen bestaande opvattingen uit en bieden perspectief op hoe het anders kan.” Een bijzonder voorbeeld hiervan zijn de verhalen van zorgverleners die zelf patiënt werden. Die unieke blik biedt waardevolle inzichten die vaak haaks staan op gangbare zorgpraktijken.
Het verzamelen van deze verhalen gebeurt al volop. Zo beheert Van de Bovenkamp de unieke collectie ervaringsverhalen op www.patientervaringsverhalen.nl, overgenomen van de Stichting Coleta’s Chronisch Circus. Hierin ligt een schat aan informatie verborgen die wacht om gehoord te worden.
Drie stappen: ophalen, vertalen, meebepalen
Maar hoe vertaal je die verhalen naar tastbare verbeteringen? Volgens Van de Bovenkamp begint het met luisteren en diversiteit in de verhalen die je ophaalt. “Welke verhalen je kiest en hoe je ze interpreteert, bepaalt welke lessen je eruit haalt – en welke niet,” benadrukt ze. Haar onderzoeksteam experimenteert met methoden om die diversiteit recht te doen.
De tweede stap is het vertalen van die verhalen naar beleid en praktijk. Dit vraagt om participatie van patiënten en hun vertegenwoordigers, zeker voor groepen die minder gemakkelijk hun stem laten horen. Maar het gaat verder dan het oplossen van individuele problemen. Zorgverleners, beleidsmakers en toezichthouders moeten samen met patiënten en naasten reflecteren op de onderliggende aannames en structuren die problemen veroorzaken. Alleen zo kan échte verandering worden bereikt.
Een betere zorg door verhalen
Van de Bovenkamp kijkt ernaar uit om het vakgebied Patiëntenwetenschappen verder te ontwikkelen. “De ervaringen van patiënten en hun naasten kunnen de zorg en het leven met een aandoening aanzienlijk verbeteren,” stelt ze. Haar oratie, die op 15 november om 16.00 uur in de Aula van de Erasmus Universiteit Rotterdam plaatsvindt, belooft een inspirerende inkijk te geven in deze visie. De oratie is ook via een livestream te volgen of later terug te kijken.
Over Hester van de Bovenkamp
Prof. dr. Hester van de Bovenkamp (1981) is een gerenommeerd hoogleraar met een passie voor de rol van patiënten en naasten in besluitvorming. Haar werk omvat thema’s zoals zelfmanagement, patiëntenvertegenwoordiging en vernieuwend toezicht in de zorg. Ze is daarnaast sectieleider Health Care Governance bij ESHPM en een drijvende kracht achter de website www.patientervaringsverhalen.nl.
Bij ESHPM ligt de nadruk op multidisciplinair onderzoek en samenwerking met maatschappelijke partners. Op die manier blijft het onderzoek niet alleen relevant, maar ook toepasbaar in de praktijk. Want daar, in de verhalen van mensen zelf, ligt de toekomst van betere zorg.
Bron: Erasmus School of Health Policy & Management
Het bericht Met aandacht voor verhalen betrek je patiënten beter bij de zorg verscheen eerst op MedicalFacts.nl.
