Help RUG om de duisternis te meten
Duisternis is een van de meest fundamentele aspecten van het leven, niet alleen voor de mens maar ook voor de natuur. Het speelt een cruciale rol in het reguleren van biologische processen en biedt ons de mogelijkheid om te genieten van het wonder van de sterrenhemel. Toch is duisternis in Nederland steeds minder vanzelfsprekend door de toenemende lichtvervuiling. Daarom roept de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) iedereen op om te helpen de duisternis te meten, een belangrijke stap in het beschermen van deze oerkwaliteit van het leven.
Het belang van duisternis voor mens en natuur
Duisternis is niet alleen een voorwaarde om sterren te kunnen zien; het is ook van essentieel belang voor onze gezondheid. Het lichaam heeft duisternis nodig om melatonine aan te maken, een hormoon dat ons slaap-waakritme reguleert. Dit hormoon wordt geproduceerd als het donker is en helpt ons lichaam te herstellen, het immuunsysteem te versterken, en stress te verminderen. Daarnaast speelt duisternis een rol in het behouden van een gezond circadiaans ritme, dat essentieel is voor een goede lichamelijke en mentale gezondheid.
Voor de natuur is duisternis even belangrijk. Veel dieren zijn afhankelijk van het donker om te navigeren, te jagen of te paren. Lichtvervuiling kan deze natuurlijke processen ernstig verstoren en negatieve gevolgen hebben voor ecosystemen.
Hoe donker is Nederland nog?
Om de mate van duisternis te begrijpen en te beschermen, beheert de RUG een duisternis-meetnetwerk. “Maar we kunnen niet overal meten,” legt Theo Jurriens, de ‘duisternisbewaker’ van de universiteit, uit. Daarom vraagt de RUG hulp van het publiek. Door mee te doen aan een eenvoudige meetactie kunnen mensen een belangrijke bijdrage leveren aan het onderzoek en tegelijkertijd bewustwording creëren over het belang van duisternis.
Help de duisternis meten: meetactie met Orion
Het sterrenbeeld Orion staat centraal in de meetactie. Iedereen kan meedoen door na 20:00 uur naar buiten te gaan en de sterren in Orion te tellen. Het stappenplan is eenvoudig:
Ga naar buiten op een heldere avond en zoek het sterrenbeeld Orion.
Wacht ongeveer 15 minuten, zodat je ogen aan het donker kunnen wennen.
Tel het aantal sterren binnen het rechthoekige gebied dat wordt gevormd door de vier hoeksterren van Orion.
Ben je precies? Herhaal de telling meerdere keren en noteer het gemiddelde.
Geef je metingen door via teldesterren.nl, waar ze worden opgenomen in een interactieve kaart.
De metingen kunnen worden uitgevoerd tijdens specifieke periodes: van 21 januari tot en met 5 februari, en van 20 februari tot en met 6 maart. Deze data zijn gekozen omdat de maan dan onder de horizon staat, wat essentieel is voor nauwkeurige metingen.
Bewustwording en een blik op de sterren
Naast het verzamelen van wetenschappelijke data heeft de meetactie als doel mensen bewust te maken van het belang van duisternis. Het beschermt niet alleen onze gezondheid en de natuur, maar biedt ook een unieke kans om te genieten van het oudste universele erfgoed: de sterrenhemel. Door mee te doen aan deze actie leer je de sterren beter kennen en ontdek je mogelijk nieuwe sterrenbeelden.
Deze meetactie is bovendien een mooie inleiding op de Nationale Sterrenkijkdagen, die dit jaar plaatsvinden van 7 tot en met 9 maart. Op diverse locaties in Nederland zullen telescopen worden opgesteld, zodat iedereen de sterrenhemel van dichtbij kan bewonderen.
Doe mee en maak een verschil
Duisternis is van ons allemaal en verdient onze bescherming. Door deel te nemen aan de meetactie van de RUG draag je bij aan belangrijk wetenschappelijk onderzoek en help je het bewustzijn te vergroten over de noodzaak om de donkerte te behouden. Ga naar buiten, kijk naar de sterren, en geniet van de pracht van een donkere hemel – een ervaring die onmisbaar is voor mens en natuur.
Bron: RUG, foto Pexels, Pixabay
Het bericht Duisternis: een essentieel onderdeel van ons leven verscheen eerst op MedicalFacts.nl.
