Het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) kan nu sneller starten met behandeling van agressieve lymfeklierkanker dankzij een eigen laboratorium dat lichaamseigen afweercellen ontwikkelt. De wachttijd is hierdoor teruggebracht van vier weken naar 7 dagen. Een verschil dat levens kan redden.
De behandeling die wordt toegepast tegen agressieve lymfeklierkanker heet CAR-T-celtherapie. Bij deze behandeling worden genetisch veranderde lichaamseigen afweercellen (T-lymfocyten) van de patiënt gebruikt om de kankercellen aan te vallen. Dit genetisch veranderen vindt nu plaats in een eigen laboratorium van het LUMC.
Hoe werkt CAR-T-celtherapie?
Specialisten van de afdeling Hematologie halen de T-cellen uit het bloed van de patiënt. Daarna worden deze cellen in een laboratorium genetisch zo veranderd dat ze de kankercellen beter herkennen en doden. De veranderde afweercellen heten dan CAR-T-cellen. De patiënt krijgt die cellen terug via een infuus. De therapie is succesvol: ongeveer 45 procent van de patiënten met een bepaalde vorm van agressieve lymfeklierkanker (die normaal gesproken uitbehandeld zijn) lijkt dankzij de behandeling te genezen. CAR-T-celtherapie is dan ook de grootste doorbraak van de afgelopen jaren in de behandeling van kanker.
Eigen laboratorium
Joost Vermaat, internist-hematoloog van het LUMC : “Tot voor kort vond de productie van CAR-T-cellen plaats in het laboratorium van een fabrikant. Dat had grote nadelen. Het heen en weer sturen van de cellen duurde ruim vier weken. Behalve tijdrovend was het proces ook duur: per behandeling liepen de kosten al gauw op tot zo’n 500.000 euro. Bovendien was de exacte samenstelling van het product alleen bekend bij de farmaceut, wat kon leiden tot onzekerheid over de kwaliteit bij zowel patiënt als arts.
Nu we deze CAR-T-cellen zelf kunnen produceren zijn de kosten aanmerkelijk lager, naar schatting zo’n 80.000 euro. Andere voordelen zijn dat de behandeling slechts een week hoeft te duren en dat het LUMC door de eigen productie nu precies weet hoeveel en welke cellen worden teruggeven aan de patiënt. Hiervoor was die samenstelling alleen bekend bij de farmaceut. Dit kon leiden tot onzekerheid over de kwaliteit van de therapie.”
Inmiddels zijn tien patiënten in het LUMC succesvol behandeld met zelfbereidde CAR-T-cellen. Voor de komende maanden staan ook behandelingen van andere patiënten op de agenda.
Andere kankersoorten
”Natuurlijk kleven er ook nadelen aan de CAR T celtherapie”, zegt Vermaat. “De behandeling is intensief en alle patiënten hebben last van bijwerkingen. Gelukkig gaan de ontwikkelingen razendsnel. We streven ernaar om de effectiviteit te vergroten, bijwerkingen te verminderen, maar ook om nieuwe CAR-T-producten te ontwikkelen zodat we die tegen andere kankersoorten kunnen inzetten. De lat ligt hoog, maar we hebben er vertrouwen in.”
Bron: LUMC
Het bericht LUMC ontwikkelt lichaamseigen afweercellen voor versnelde kankertherapie voor agressieve lymfeklierkanker verscheen eerst op MedicalFacts.nl.
